İnguinal Herni (Kasık Fıtığı) Nedir?
Erkeklerde testise giden damarlar ve testisteki spermleri cinsel uzva taşıyan tüpler karın duvarındaki bir kanaldan (halkadan) geçerler. Kadınlarda ise rahmi asan tüpler bu halkadan geçer. Bu delik ve çevresindeki alan haliyle potansiyel olarak zayıf bir alandır. Kabızlık, ıkınma, kronik öksürük, sportif faaliyetler gibi ani hareketler, ağır yük kaldırma, şişmanlık gibi basınç artışları kasık bölgesinde bu zayıf alana yansır ve yırtılmalara yol açar. Genişleyen halka içine yada komşuluğundaki kas yırtığı içine bağırsaklar girmeye başlar yani fıtık oluşur. Kasık fıtığı toplumun yaklaşık % 2-5’inde görülür. Erkeklerde 7-8 kat daha fazladır. Yaklaşık %10 oranında her iki tarafta da fıtık vardır.
Kasık Fıtığının Belirtileri Nelerdir?
En sık belirti kasık bölgesinde oluşan şişliktir. Şişlik genellikle ayakta veya yürüme sırasında ortaya çıkar. Öksürmekle belirginleşir. Yatınca karın içi organlarının, karın içine kaçması sonucunda kaybolur. Ağrı, kasığın zorlanması durumunda ortaya çıkan diğer bir şikayettir. Damar ve taşıyıcı tüp yapıların komşuluğunda sinirler olduğundan bacakta çekme gibi şikayetler sıklıkla mevcuttur. Ağrı ve şişlik zamanla artar. Delik genişledikçe içine daha fazla bağırsak girer ve zamanla bağırsaklar torbaya (skrotum) ulaşarak buraya yerleşir. Eğilip doğrulma sırasında zorlanma , yürüme zorluğu, sindirim problemleri gibi problemler oluşabilir.
Kasık Fıtığı tanısı nasıl konur ?
Kasık fıtıklarının tanısı genellikle fizik muayene ile rahatlıkla konulur. Erken dönemde şişlik olmayan kasık ağrılarında veya şişmanlık nedeni ile muayenenin yetersiz olduğu durumlarda ultrason istenebilir. Ultrason kolay ulaşılabilir, ucuz ve zararsız bir yöntem olması yanında öksürme anında çekim yapabilme (dinamik tetkik) avantajı sunan çok değerli bir yöntemdir.
Kasık Fıtığı tedavisi ?
Kasık fıtığı sadece ameliyat ile tedavi edilebilir. Ameliyatlar, laparoskopik veya açık yöntemle yapılabilir. Kapalı yöntemler ikiye ayrılır: karın içine girmeden (TEP ) ve karın içinden (TAP). Hangi tekniğin uygulanacağına hekiminiz karar verecektir. Günlük pratiğimde tek veya çift taraflı fıtıklarda rutin olarak TEP yöntemini , skrotal yani torbaya inmiş büyük fıtıklarda ise TAP yöntemini tercih ediyorum. Cerrahi dışında kullanılan kasık bağları fıtığa baskı yaparak şikayetleri azaltsa da kalıcı bir çözüm değildir. Ayrıca bu bantların uzun süreli kullanımı anatomik yapıları bozarak cerrahi tedavi şansını azaltabilir. Kasık fıtığı teşhis edildiği zaman ameliyat edilmelidir. Ameliyat zamanındaki gecikmeler fıtığın büyümesine ve fıtık boğulmasına yol açarak tedavide güçlüklere neden olabilir. Skrotuma inen fıtıkların kapalı onarımı daha zordur ve açık ameliyat olasılığı artar.
Kasık fıtığında Hangi Durumda Açık, Hangi Durumda Kapalı Yöntem Tercih Edilmelidir?
İş ve sosyal hayata daha erken dönmeyi sağlayan, daha konforlu iyileşme sağlayan kapalı yöntem istisnai durumlar dışında önerilen yöntemdir. Özellikle iki taraflı ve daha önce açık yöntemle ameliyat edilmiş ve tekrarlamış fıtıklarda laparoskopik yöntem birçok avantaj sağlamaktadır. Bununla birlikte kapalı ameliyatlar sadece genel anestezi altında yapılır. Yaşlı , KOAH vb akciğer hastalığı olan yada ileri derecede kalp yetmezliği olan kişilerde, ankilozan spondilit gibi genel anestezi tüpünün yerleştirilmesi zor boyun yapılarında genel anestezi verilemeyeceğinden kapalı yöntem uygun değildir. Ayrıca skrotal (torbaya inmiş) ileri fıtıklarda kapalı operasyon şansı azalır.
Ameliyat süresi ne kadar ?
Ameliyat süresi fıtığın büyüklüğü, hastanın kilosu ve boyu ile ilişkili olarak farklılık göstermekle beraber 1-1,5 saat sürmektedir. Büyük fıtıkların kapalı ameliyatlarında bu süre artabilir.
Ameliyat sonrası ?
Hastanede kalış süresi 1-2 gündür. Hasta aynı gün yürümeye başlar. Ortalama 10 gün içerisinde günlük hayatına döner. İkinci haftadan itibaren hafif koşulara başlayabilir. 3 – 4 hafta sonunda sporcular eski hayatına dönebilir. 1 hafta sonunda kısa mesafede araba kullanılabilir.
Ameliyat sonrasında hastaların ağır yük kaldırmamasını, ani şekilde eğilip kalkmalarını ve ağır eforlardan sakınmalarını istiyoruz. Namaz kılan hastaların yaklaşık 7-10 gün oturarak namaz kılmalarını öneririz.
İş Hayatına Dönüş
Kendinizi iyi ve hazır hissettiğinizde işinize dönebilirsiniz. “Hafif, masa başı ya da yönetici pozisyonundaki meslekler için 1-2 hafta, orta düzeyde bedensel güç gerektiren işler için 2-3 hafta ve ağır işler için de 3-4 haftalık” dinlenme süresi yeterli görülmektedir.
Kasık Fıtığı Ameliyatı Riskleri Nelerdir ?
Erken dönemde tüm cerrahi işlemlerde görülebilen kanama ve enfeksiyon riskleri kasık fıtığı cerrahisinde düşük de olsa mevcuttur. Zor vakalarda dren konulabilir. En korkulan komplikasyon yama enfeksiyonudur, yamanın çıkarılması gerekebilir. Çok nadiren uzun dönemde yamaya bağlı ağrı oluşabilir. Açık ameliyatlarda kesi yeri çevresinde hissizlik oluşur. Yer itibariyle bu bölge erojen olduğu için cinsel aktif kişilerde açık cerrahi yöntem rahatsızlık yaratabilir. Ameliyat sonrası fıtık yerinde kan ve serum birikmesine bağlı şişlik olabilir. Hastalar tarafından fıtığın tekrar etmesi şeklinde endişeye sebebiyet veren bu durum 1,5 ay sonra sıvının vücut tarafından emilmesi ile kaybolur. Aksi durumda ultrason ile kontrol yapılması önerilir.
Kasık Fıtığı Ameliyatı Riskli Midir ?
Acil durum olmadan planlı yapılan fıtık onarımlarında risk çok düşüktür. Hayati risk pratik olarak yoktur. Hastanın kalp, akciğer, böbrek ve karaciğer gibi hayati organlarla ilgili kronik hastalığı olması durumunda dahi yeterli hazırlık yapılarak ameliyata girildiğinde risk düşüktür. Riskli hastalarda lokal anestezi ile açık fıtık ameliyatı güvenle yapılabilir. Ancak kontrol altında olmayan sistemik hastalığı olan bireylerin acil şartlarda, yani fıtık boğulması nedeniyle ameliyat olması halinde riskler ortaya çıkabilir. Nadir görülen, kadınlarda daha sık saptanan femoral hernilerde boğulma olasılığı oldukça yüksektir. Boğulma nedeni ile bağırsaklarda gangren oluşmuşsa ve bu kısmın kesilip çıkarılması zorunlu hale gelmişse riskler belirgin yükselir.
Daha Detaylı Bilgi İçin İletişim Sekmesine Bakınız.